Prijsvraag Wegh der Weegen

Een allee met zwevende wegbewijzering of een houtvesterij in het verlengde van de landingsbaan van vliegbasis Soesterberg. Zes ontwerpen met een eigentijdse invulling van één vande vakken van de Wegh der Weegen zijn genomineerd door Bond Heemschut, die een ideeënprijsvraag uitschreef ter gelegenheid van haar honderdjarig bestaan.

,,De Amersfoortseweg heeft mij altijd gefascineerd,” vertelt Henk Dekker van Bond Heemschut, de grootste particuliere vereniging voor bescherming van cultuurmonumenten. ,,Toen de Provinciale Commissie Utrecht werd gevraagd een evenement in de eigen provincie te organiseren ter ere van het eeuwfeest, was de keuze snel gemaakt. Temeer omdat deze weg meerdere gemeenten betreft.” De 350-jaar oude kaarsrechte weg van Utrecht naar Amersfoort, bekend als de Wegh der Weegen, voorziet in een 24-tal vakken van vierhonderd bij vierhonderd meter, welke bedoeld waren voor de aanleg van buitenplaatsen. De prijsvraag richt zich op de vakken waar het oorspronkelijke concept het meest lijkt te zijn aangetast, nabij de kern Soesterberg. ,,Kampen, gestichten en oorden hebben het beeld van de weg zwaar geërodeerd.”

Aan de deelnemers werd gevraagd een eigentijdse invulling te bedenken, geïnspireerd op het zeventiende-eeuwse ontwerp. ,,De prijsvraag richt zich niet op architecten, maar op landschapsarchitecten, stedenbouwkundigen, architectuurhistorici en historische geografen, omdat die meer ruimtelijk en historisch gewend zijn te denken,” aldus Dekker. Bond Heemschut is positief verrast over de diversiteit en het niveau van de ingezonden ontwerpen. ,,Ontwerpers leggen verschillende accenten. De één richt zich op het landschap, de ander op het verkeer, terwijl een derde juist naar de historie kijkt. Het is bijzonder dat we in de vakwereld zoveel energie hebben weten te mobiliseren.”

Eén van de genomineerden is Joost Koek (53). ,,Ik heb gekozen voor een uitgesproken contrast tussen wegdelen op het oorspronkelijke tracé en de daarvan afwijkende delen. Bij de eerste heb ik in de geest van het oude plan een allee gemaakt. In de andere delen heb ik het huidige bochtige verloop van de weg uitvergroot en is een beeld ontstaan met slingerende rijbanen tussen losjes geplaatste bomen. Voor de invulling van de vakken ben ik zo dicht mogelijk bij de oorspronkelijk bedoelde symmetrische opzet gebleven.” De Wegh der Wegen heeft hij altijd iets bijzonders gevonden. ,,Door de prijsvraag ben ik, van iets wat mij decennia lang fascineerde, ook vakmatig gezien een stukje wijzer geworden.”

Ook Akke Bink (46) is genomineerd. Voor de prijsvraag ging zij een samenwerking aan met Frits van Loon. ,,Bij ons ontwerp hebben wij het vak ingevuld met een houtvesterij waarbij het hout verwerkt wordt tot een gebouw op de historisch aangewezen plek voor het landhuis. Dit gebouw biedt plek aan een horecagelegenheid en een bezoekerscentrum. Al deze elementen bieden werkgelegenheid voor mensen die behoefte hebben aan een maatschappelijk re-integratietraject, na langdurige zorg in één van de instellingen in de omgeving. Zo ontstaat er een levende plek met historie”. Persoonlijk vindt Bink de Wegh der Wegen een prachtige weg. ,,Het ademt historie uit. De strakke lijnen vind ik heel mooi. Ik rijd en fiets er graag overheen.”